- خالد ابن عبدالملک مروروذی
ابن عبدالملک مروروذی از راصدین بزرگ اسلام است که از اهل مرورود خراسان بوده معاصر مأمون خلیفۀ عباسی است و به امر خلیفه به رصد کواکب در سالهای 215 و 216 و 217 هجری قمری اشتغال جست. رفقای او در امر رصد سندبن علی مأمونی و جوهری و یحیی بن ابی منصور بوده اند. پسر خالد محمد ونواده اش عمر هر دو از علمای ریاضی بوده اند. صاحب گاهنامه میگوید: سال وفات خالد بن عبدالملک را بتحقیق نیافتم و بنظر بعد از 218 هجری قمری که فوت مأمون اتفاق افتاد حیات داشته است. (از گاهنامۀ سیدجلال طهرانی 1310 هجری شمسی ص 63). همایی در پاورقی التفهیم آرد: خالد بن عبدالملک مروروذی یا مرورودی (بنا به قانون ابدال ’دال’ و ’ذال’ فارسی) از منجمین بزرگ عالم است و در بین سالهای 215 و 218 هجری قمری از طرف مأمون مأمور شد تا از روی اختلاف ارتفاع ستارۀ قطبی مسافت یک درجۀ نصف النهار زمین را پیدا کند او با سندبن علی و علی بن عیسی اسطرلابی و ابوالبختری و به نوشتۀ خفری با احمد سجزی در دشت سنجار شام به این کار بدین طریق اقدام کرد: از آن نقطه که ارتفاع قطب را رصد کرده بودند دسته ای با خالد بن عبدالملک مروروذی و سندبن علی بسمت شمال و دسته ای با علی بن عیسی اسطرلابی و ابوالبختری و احمد سجزی به سمت جنوب رهسپار گشتند و در رفتن و برگشتن مسافت را درست پیمودند نتیجه این شده که یک درجۀ قوس نصف النهار زمین هیجده فرسنگ و هشت نهم فرسنگ، یعنی 65 میل و دوثلث میل است. (از پاورقی کتاب التفهیم ابوریحان بیرونی چ همایی ص 160 و 163)